Integrated Marine Informations System - IMIS

Personen | Instituten | Publicaties | Projecten | Datasets | Kaarten
[ meld een fout in dit record ] Print deze pagina

MWTL biologisch monitoring netwerk Westerschelde: Macrofauna [MWTL biological monitoring network Westerschelde: Macrofauna]
Citatie
Sistermans W.C.H. & Craeymeersch 2004: MWTL biological monitoring network Westerschelde: Macrofauna. Netherlands Institute of Ecology; Centre for Estuarine and Marine Ecology, Netherlands, MARES - Institute for Marine Resources and Ecosystem Studies, Netheralnds. Metadata available at http://mda.nioo.knaw.nl/imis.php?module=dataset&dasid=587. https://marineinfo.org/id/dataset/587
Contact: Rijkswaterstaat (IenW-RWS), meer

Toegang tot data

Ook beschikbaar via:
Beschikbaarheid: De data kan beschikbaar gesteld worden na goedkeuring van de data provider, gelieve contact op te nemen met data@vliz.be.

Beschrijving
De inventarisatie van de bodemdieren in de Westerschelde maakt onderdeel uit van het zogenaamde perceel ‘Delta’, waarbij de vier grote zoute en brakke wateren van de delta gemonitord worden: Grevelingenmeer, Oosterschelde, Veerse Meer en Westerschelde. Het programma bestaat sinds het najaar van 1990. meer

MWTL is een landelijke taak die Rijkswaterstaat uitvoert. De inventarisatie van de bodemdieren in de Westerschelde maakt onderdeel uit van het zogenaamde perceel ‘Delta’, waarbij de vier grote zoute en brakke wateren van de delta gemonitord worden: Grevelingenmeer, Oosterschelde, Veerse Meer en Westerschelde. De monitoring is voor het grootste deel uitbesteed aan het NIOO-CEME te Yerseke. Alleen de bemonstering wordt mede uitgevoerd door Rijkswaterstaat (namelijk schepen, bemanning en apparatuur). Het programma bestaat sinds het najaar van 1990. Het doel van MWTL is om ‘een vinger aan de pols’ te houden van de Nederlandse rijkswateren. Het gaat daarbij om het ontdekken van trends en trendbreuken. Dit is vooral bedoeld om het gevoerde waterbeleid te kunnen evalueren. Daarnaast worden de gegevens verzameld ten behoeve van verplichtingen die uit nationale (Beheerplan Nat van Rijkswaterstaat) en internationale beleid en regelgeving volgen (EU Vogel- en Habitatrichtlijn, EU Kaderrichtlijn Water). Door het NIOO-CEME worden halfjaarlijks zogenaamde datarapporten geleverd waarin geaggregeerde gegevens (soortensamenstelling, dichtheid en biomassa) worden gepresenteerd; tegelijkertijd worden de gegevens in databases ter beschikking gesteld aan RIKZ. In de Westerschelde wordt als volgt gemeten: Er wordt in drie grote plots gemonsterd die samen circa 80% van de oppervlakte van de Westerschelde beslaan. Plot 1 is ongeveer het gedeelte tussen de lijn Vlissingen-Breskens en de lijn Ellewoutsdijk-Braakman, plot 2 is ongeveer het gedeelte tussen de lijn Baarland-Terneuzen en de lijn Hansweert-Perkpolder en plot 3 is ongeveer het gedeelte tussen de lijn Waarde-Walsoorden en de Nederlands-Belgische grens. Binnen ieder plot worden vier dieptestrata onderscheiden: boven –2m NAP, tussen –2 en –5m NAP, tussen –5 en –8m NAP en dieper dan –8m NAP. In ieder stratum worden op steeds opnieuw tien random gegenereerde locaties bodemdierenmonsters verzameld. Per bemonsterings’ronde’ worden dus 120 locaties bemonsterd (3 plots x 4 strata x 10 locaties). Bemonstering vindt ieder voor- (half maart – half mei) en najaar (half augustus – half oktober) plaats. Op de locaties beneden –2m NAP worden de monsters met een boxcorer verzameld, waaruit 3 steekbuizen van doorsnede 8 cm als monsters over 1 mm gezeefd en samengenomen wordt. Boven –2m NAP worden de locaties te voet bezocht en worden drie bodemkernen (tot minstens 30 cm diep) van 8 cm in een monster over 1 mm gezeefd en samengenomen. Alle monsters worden met formaline geconserveerd. Door NIOO-CEME worden de monsters geanalyseerd: bepaling van de soorten, aantallen en biomassa. Van sommige soorten wordt ook de grootte bepaald. De meetmethode staat beschreven in de datarapportages van het NIOO-CEME en de werkplannen van RIKZ die bij de offerteaanvraag voor de uitvoering toegevoegd worden. De basisgegevens (dichtheden [aantal/m2] en biomassa’s g asvrijdrooggewicht/m2] per soort) worden bij RIKZ ontvangen en beheerd door Ing. E.C. Stikvoort (RIKZ Middelburg) en worden tevens opgeslagen in DONAR (Data-opslag natte Rijkswaterstaat). Van de gegevens worden jaarlijks zogenaamde kentallen (jaargemiddelde biomassa’s per diergroep) berekend. Deze zijn via WaterStat te downloaden (www.watermarkt.nl).

Scope
Thema's:
Biologie, Biologie > Benthos
Kernwoorden:
Marien/Kust, Brak water, Benthos, Biomassa, Macrozoöbenthos, Populatiedichtheid, Raaibemonstering, Soortensamenstelling, Willekeurige monstername, ANE, Nederland, Westerschelde

Geografische spreiding
ANE, Nederland, Westerschelde Stations [Marine Regions]
Vlissingen-Breskens tot Ellewoutsdijk-Braakman
Baarland-Terneuzen tot Hansweert-Perkpolder
Waarde-Walsoorden tot Belgisch-Nederlandse grens

Spreiding in de tijd
Vanaf 1990 [Gestart]
Tweemaal per jaar

Parameters
Aantallen (geteld)
Biomassa
Lengte
Soortenidentificatie

Bijdrage door
Ministerie van Infrastructuur en Milieu; Rijkswaterstaat; Waterdienst, meerdata creator
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat; Rijkswaterstaat (RWS), meer

Gerelateerde datasets
Maakt deel uit van:
MWTL biologisch monitoring netwerk Westerschelde, meer
(Gedeeltelijk) opgenomen in:
MONEOS - Diversiteit Soorten in het Schelde-Estuarium, meer

Project
Biologische monitoring van het benthos van het Nederlandse kustgebied, meer

Publicatie
Gebaseerd op deze dataset
Bogaart-Scholte, M.W.M. et al. (2014). Monitoring Waterstaatkundige Toestand des Lands. Milieumeetnet rijkswateren. MWTL. Meetplan 2014. Rijkswaterstaat (RWS): [s.l.]. 194 + bijlagen pp., meer
Bogaart-Scholte, M.W.M. et al. (2012). Monitoring Waterstaatkundige Toestand des Lands. Milieumeetnet rijkswateren. MWTL. Meetplan 2013. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat: [s.l.]. 274 + bijlagen pp., meer
Bogaart-Scholte, M.W.M. et al. (2011). Monitoring Waterstaatkundige Toestand des Lands. Milieumeetnet rijkswateren. MWTL. Meetplan 2012. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat: [s.l.]. 290 + bijlagen pp., meer
Bogaart-Scholte, M.W.M. et al. (2010). Monitoring Waterstaatkundige Toestand des Lands. Milieumeetnet rijkswateren. MWTL. Meetplan 2011. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat: [s.l.]. 286 + bijlagen pp., meer
Bogaart-Scholte, M.W.M. et al. (2010). Monitoring waterstaatkundige toestand des lands. Milieumeetnet Rijkswateren. MWTL. Meetplan 2010. Rijkswaterstaat Waterdienst Rapport. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat: [s.l.]. 348 + bijlagen pp., meer
Holierhoek, M.M. et al. (2009). Monitoring waterstaatkundige toestand des lands. Milieumeetnet Rijkswateren. MWTL. Meetplan 2009. Rijkswaterstaat Waterdienst Rapport, 2009.001. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat: [s.l.]. 324 + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2009). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het Voor- en najaar van 2008: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. Monitor Taskforce Publication Series, 2009-05. NIOO-CEME: Yerseke. 108 pp., meer
Holierhoek, M.M. et al. (2008). Monitoring waterstaatkundige toestand des lands. Milieumeetnet Rijkswateren. MWTL. Meetplan 2008. Rijkswaterstaat Waterdienst Rapport, 2008.001. Rijkswaterstaat. Waterdienst: Lelystad. ISBN 9789036914215. 242 + bijlagen pp., meer
(2007). Monitoring waterstaatkundige toestand des lands. Milieumeetnet rijkswateren. Meetplan 2007. Werkdocument RIKZ, 2007.002. RIZA werkdocument, 2007.004. 234 + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2007). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2006: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. Monitor Taskforce Publication Series, 2007-05. CEME/NIOO: Yerseke. 47 pp., meer
(2006). Monitoring waterstaatkundige toestand des lands. Milieumeetnet zoete rijkswateren. Meetplan 2006. RIZA werkdocument, 2005.137X. RIZA, Directie Waterkwaliteit en Informatie - Monitoring: [s.l.]. 115 + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2006). Inventarisatie macrofauna Westerschelde najaar 2005: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. Monitor Taskforce Publication Series, 2006-10. NIOO-CEME: Yerseke. 30 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2005). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2004: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. NIOO/NIOO-CEME: Yerseke. 10 + tabellen + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2005). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 2004: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO: Yerseke. 51 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2004). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 2003. Rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEME/NIOO: Yerseke. 51 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2004). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2003: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. Koninlijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Nederlands Instituut voor Oecologisch Onderzoek, Centrum voor Estuariene en Mariene Oecologie: Yerseke. 10 + tabellen + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2004). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 2004. Rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEME/NIOO: Yerseke. 57 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2003). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 2002: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEME/NIOO: Yerseke. 47 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2003). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 2003: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEME/NIOO: Yerseke. 53 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2003). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2002: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. [S.n.]: Yerseke. 7 + tabellen + bijlagen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2002). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2001: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. CEMO/NIOO: Yerseke. 33 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2002). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 2001: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 49 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2002). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 2002: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEME/NIOO: Yerseke. 47 pp., meer
Sistermans, W.C.H. (2001). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 2000: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. CEMO/NIOO: Yerseke. 40, tabellen pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2001). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 2000: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 53 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2001). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 2001: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. Nederlands Instituut voor Oecologisch Onderzoek: Yerseke. 50 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2000). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 1999: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 53 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2000). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 1999: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. CEMO/NIOO: Yerseke. 33 pp., meer
Sistermans, W.C.H. et al. (2000). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 2000. Rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 62 pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1999). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 1998: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. CEME/NIOO: Yerseke. 8, tab., fig., bijlage pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1999). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 1999: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 43 pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1998). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 1997: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. NIOO/CEME: Yerseke. 8, tab., fig., bijlage pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1998). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 1998: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. NIOO/CEME: Yerseke. 8, tab., fig., bijlage pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1997). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 1997: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 41 pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1997). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 1996: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. CEMO/NIOO: Yerseke. 8, tab., fig., bijlage pp., meer
Brummelhuis, E.B.M. et al. (1997). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 1996: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. CEMO/NIOO: Yerseke. 42 pp., meer
Groenewold, A. (1997). Inventarisatie macrofauna Westerschelde 1996: rapportage in het kader van de evaluatie van de verdieping van de Westerschelde. NIOO-CEME Rapport. NIOO/CEME: Yerseke. 7, tab., bijlagen pp., meer
RIKZ (1996). Mwtl: monitoring waterkundige toestand van het land. Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat (RWS), Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ): Den Haag. 20 pp., meer
Craeymeersch, J.A. et al. (1992). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het voorjaar 1991: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. Nederlands Instituut voor Oecologisch Onderzoek/CEME: Yerseke. 46, tab., maps pp., meer
Craeymeersch, J.A. et al. (1990). Het macrobenthos van de Westerschelde, de Oosterschelde, het Veerse Meer en het Grevelingenmeer in het najaar 1990: rapportage in het kader van het Biologisch Monitoring Programma. NIOO-CEME Rapport. NIOO/CEME: Yerseke. 9, tab., fig. pp., meer


Dataset status: Gestart
Data type: Data
Data oorsprong: Monitoring: veldonderzoek
Metadatarecord aangemaakt: 2005-09-12
Informatie laatst gewijzigd: 2017-06-12
Alle informatie in het Integrated Marine Information System (IMIS) valt onder het VLIZ Privacy beleid